Merhaba,

Sorunuz biraz karışık. Şöyle açıklamaya çalışayım. İki ülke arasında dış ticaretin RUB ve TL ile gerçekleştirilmesi bir süredir üzerinde durulan bir konu. Hatta Rusya, 1,5 – 2 sene önce diğer BDT ülkeleri ve birkaç ülkeye daha dış ticarette EUR ve USD’nin bırakılması önerisinde bulunmuştu. Bu tabii, o dönem krizde olan Rusya’nın eriyen RUB nedeniyle alım gücünün oldukça düşmesi ve dış ticaret hacminin de bundan olumsuz etkilenmesi ile yakından ilişkiliydi.

Rusya ve Türkiye arasındaki ticarette RUB ve TL’nin kullanılması ile belli bir kesim tarafından dış ticaret hacminin dış etkenlerden korunması bekleniyor. Teoride doğru gibi görünebilir. Ancak iki ülke parasının USD’ye karşı değerinin gözetilmesi gerekir. Çünkü RUB ve TL rezerv para değiller. Kullanım alanları kısıtlı, bu iki ülke de elde ettikleri RUB ve TL’yi başka ülkelerle olan ticari ilişkilerinde kullanamazlar, USD’ye veya EUR’ya çevirmek zorunda kalırlar. Bu durum Rus ihracatçısı için de aynı, Türk ihracatçısı için de. Yani USD talebi düşmez, hatta artabilir. 

Ayrıca Türkiye ve Rusya arasındaki dış ticaret de yeterince dengeli değildir. Demek istediğim bu iki ülkenin ihracatı birbirine yakın değil. 2015 yılının genelinde Rusya’ya 4 milyar USD ihracat yapmışız, karşılığında ise 20 milyar USD ithalat. Yani 16 milyar USD açıktayız. Bu da ticaretin tamamında RUB ve TL kullanımını çok rasyonel kılmamaktadır. Bu iki ülke parası rezerv para olsaydı, açıkta kalan miktar diğer ticari ilişkilerde de kullanılabilirdi. Şu anki koşullarda ise, bu ülke de elde ettikleri TL veya RUB gelirini başka yerde kullanamaz ve rezerv bir paraya çevirmek zorunda olur. 

RUB/TRY için; RUB, USD karşısında dibi gördükten sonra 2016 yılında USD’ye karşı en iyi performans gösteren ikinci gelişen ülke (GOÜ) para birimi oldu. 1 Ocak 2016’dan beri RUB USD’ye karşı %14 değer kazanırken, TL ise aynı dönemde USD’ye karşı %2 geriledi. Dolayısıyla RUB da TL’ye karşı güçlendi ve RUB/TRY paritesinde de yükselen trend oldu. Ticarette RUB ve TL’nin kullanımı bu paritenin konumunu etkilemez. Petrolde 26 – 28 Eylül’den sonra yükseliş görülmesi halinde ise bu parite daha da yükselebilir.